Καρκίνος του προστάτη

Ενημερωθείτε αναλυτικά για τα συμπτώματα, τους παράγοντες κινδύνου και τις διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές για να προλάβετε και να αντιμετωπίσετε τον καρκίνο του προστάτη εγκαίρως.

Τι είναι ο καρκίνος του προστάτη;

Ο καρκίνος του προστάτη είναι μία από τις πιο συχνές μορφές καρκίνου στους άνδρες, ιδιαίτερα σε ηλικίες άνω των 50 ετών. Σύμφωνα με έρευνα, είναι η δεύτερη συχνότερη κακοήθεια στους άνδρες μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. Παρά τη συχνότητά του αυτή, οι σύγχρονες διαγνωστικές και θεραπευτικές μέθοδοι εξασφαλίζουν εξαιρετική πρόγνωση όταν η πάθηση εντοπίζεται έγκαιρα. Αυτό αποδεικνύει ότι, εάν διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο, ο καρκίνος του προστάτη παρουσιάζει υψηλά ποσοστά ίασης.

Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας στο ανδρικό αναπαραγωγικό σύστημα που παράγει μέρος του σπερματικού υγρού. Ο καρκίνος εμφανίζεται όταν ανώμαλα κύτταρα στον αδένα αρχίζουν να αναπτύσσονται ανεξέλεγκτα.

Ποια είναι τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη;

Στα αρχικά στάδια, ο καρκίνος του προστάτη συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα δυστυχώς. Αυτό συμβαίνει διότι ο αναπτυσσόμενος όγκος δεν «σπρώχνει» κάποιο συγκεκριμένο όργανο, ώστε να προκαλέσει πόνο, καθιστώντας την ασθένεια «σιωπηλή». Ωστόσο, σε πιο προχωρημένα στάδια μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα, όπως:

  • Δυσκολία ή αίσθημα καύσου στην ούρηση
  • Συχνουρία, ιδιαίτερα τη νύχτα
  • Αδύναμη ή διακεκομμένη ροή ούρων
  • Αίμα στα ούρα ή στο σπέρμα
  • Ακράτεια σε στιγμές γέλιου ή βήχα
  • Πόνος στη μέση, τους γοφούς ή το περίνεο
  • Πόνος κατά την ούρηση ή την εκσπερμάτωση
  • Πίεση ή πόνο στο ορθό

Όταν μάλιστα η νόσος είναι προχωρημένη, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • Επίμονο ή έντονο πόνο στη λεκάνη, τη μέση, τα πλευρά ή τους γοφούς
  • Σημαντική απώλεια σωματικού βάρους
  • Μειωμένη όρεξη για φαγητό
  • Αισθήματα κόπωσης, πιθανή εμφάνιση ναυτίας ή εμετού
  • Οίδημα στα κάτω άκρα
  • Αίσθημα αδυναμίας ή ακόμα και παράλυση στα κάτω άκρα, συχνά συνοδευόμενη από προβλήματα κινητικότητας του εντέρου, όπως δυσκοιλιότητα

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πόνος κατά την ούρηση δεν συνεπάγεται απαραίτητα καρκίνο του προστάτη, μιας και παρεμφερή συμπτώματα μπορεί να «δώσει» και η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη ή η προστατίτιδα. Το ίδιο και για την αδυναμία στύσης, καθώς είναι πιθανό να προκαλείται από άλλους παράγοντες, όπως ο διαβήτης, το κάπνισμα, οι καρδιαγγειακές ασθένειες ή, απλά, η γήρανση του ατόμου.

Οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου του προστάτη;

Γνωρίζοντας τους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου του προστάτη, μπορούμε να προσδιορίσουμε το ιδανικό χρονικό σημείο για την έναρξη πρώιμων διαγνωστικών εξετάσεων. Κάποιοι από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

  • Ηλικία: Η πλειονότητα των περιστατικών αφορά άνδρες άνω των 50 ετών. Περισσότερο από 75% των περιπτώσεων του καρκίνου του προστάτη παρουσιάζεται σε άνδρες μεγαλύτερους από 65 ετών.
  • Φυλή ή εθνικότητα
  • Κληρονομικότητα: Ιστορικό καρκίνου του προστάτη στην οικογένεια αυξάνει τον κίνδυνο. Εάν, για παράδειγμα, ένα στενό μέλος της οικογένειας έχει καρκίνο του προστάτη, τότε ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος από εκείνον του μέσου άνδρα.
  • Διατροφή: Δίαιτα πλούσια σε ζωικά λιπαρά και φτωχή σε φρούτα και λαχανικά συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο. Η παχυσαρκία επίσης αυξάνει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη. Πιο συγκεκριμένα, έρευνες υποστηρίζουν ότι τα λίπη αυξάνουν την παραγωγή της τεστοστερόνης, η οποία προάγει την ανάπτυξη των προστατικών καρκινικών κυττάρων.
  • Χειρουργείο στείρωσης στον άνδρα (εκτομή σπερματικών πόρων):  Αν και μερικές μελέτες δείχνουν ότι οι άνδρες που έχουν υποστεί χειρουργείο στείρωσης βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου του προστάτη δεν υπάρχει καμία επαρκή ένδειξη που να υποστηρίζει αυτή την στατιστική παρατήρηση. Οι έρευνες σ’ αυτό τον τομέα συνεχίζονται.
  • Υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης: Η τεστοστερόνη, υπό φυσιολογικές συνθήκες, συμβάλλει στην ανάπτυξη του προστάτη αδένα. Ως εκ τούτου, άνδρες με υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης, όπως εκείνοι με υπογοναδισμό που λαμβάνουν θεραπεία υποκατάστασης, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη σε σύγκριση με άνδρες με χαμηλότερα επίπεδα της ορμόνης. Η μακροχρόνια χορήγηση τεστοστερόνης μπορεί να οδηγήσει σε υπερτροφία του προστάτη, γνωστή και ως καλοήθης υπερπλασία του προστάτη. Θεωρείται ότι η τεστοστερόνη λειτουργεί ως «καύσιμο» που ενισχύει την ανάπτυξη ενός ήδη υπάρχοντος καρκίνου του προστάτη, χωρίς ωστόσο να προκαλεί την εμφάνιση νέου καρκίνου.

Πώς γίνεται η διάγνωση για τον καρκίνο του προστάτη;

Η ανίχνευση της πιθανότητας ύπαρξης καρκίνου του προστάτη πραγματοποιείται σύμφωνα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ουρολογικής Εταιρείας και της Αμερικανικής Ουρολογικής Εταιρείας και περιλαμβάνει την δακτυλική εξέταση του προστάτη και την ανάλυση για το Ειδικό Προστατικό Αντιγόνο (PSA), κάθε δύο χρόνια, μετά την ηλικία των 50 ετών.

Το PSA είναι μια πρωτεΐνη που εκκρίνεται από τον προστάτη. Αυτή η πρωτεΐνη αυξάνεται στον οργανισμό με την ύπαρξη κακοήθειας, αμέσως μετά την εκσπερμάτωση και όταν ο άντρας έχει Προστατίτιδα, μετά από δακτυλική εξέταση. Για αυτόν τον λόγο, παρότι είναι μια ειδική εξέταση για την ύπαρξη καρκίνου του προστάτη, η ευαισθησία της επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες.

Γενικότερα, οι ακόλουθες οδηγίες βοηθούν στη διάγνωση της νόσου:

  • Το PSA πρέπει να πραγματοποιείται σε όλους τους άνδρες που έχουν κλείσει το 50ο έτος
  • Η ανίχνευση για τον καρκίνο του προστάτη σταματάει μετά την ηλικία των 70 ετών
  • Σε περίπτωση κληρονομικότητας στην οικογένεια, η εξέταση πρέπει να διενεργείται μετά τα 45 έτη
  • Θα πρέπει να υπάρξει διερεύνηση εάν το PSA είναι > 1ng/ml για τους ασθενείς άνω των 40 ετών και > 2 ng/ml για τους ασθενείς άνω των 60 ετών

Η διάγνωση του καρκίνου του προστάτη πραγματοποιείται με την υπερηχογραφικά καθοδηγούμενη βιοψία του προστάτη. Με τη βιοψία, γίνεται η ιστολογική διάγνωση, ο προσδιορισμός της έκτασης και η διαφοροποίηση της κακοήθειας βάσει της βαθμολογίας Gleason Score. Αυτοί οι παράγοντες μας βοηθούν να προβλέψουμε την πιθανότητα για βιοχημική υποτροπή στους τοπικά εκτοπισμένους ή τοπικά προχωρημένους καρκίνους.

Πιο συγκεκριμένα:

  • Ασθενείς χαμηλού κινδύνου θεωρούνται όσοι έχουν PSA < 10 ng/ml, Gleason Score (GS) < 7 και στάδιο νόσου CT1-2a.
  • Ασθενείς ενδιάμεσου κινδύνου θεωρούνται αυτοί που έχουν PSA 10-20 ng/ml, GS = 7 και στάδιο cT2b.
  • Ασθενείς υψηλού κινδύνου είναι αυτοί με PSA > 20 ng/ml, GS > 7 και στάδιο νόσου > Τ2c ή παρουσία θετικών λεμφαδένων.

Θεραπευτικές επιλογές για τον καρκίνο του προστάτη

Η θεραπεία εξαρτάται από το στάδιο του καρκίνου, την ηλικία και τη γενική υγεία του ασθενούς. Οι επιλογές περιλαμβάνουν:

Παρακολούθηση

Προτείνεται σε ασθενείς με μικρή πιθανότητα για εξέλιξη της νόσου ή εκείνους με προχωρημένη νόσο που δεν είναι κατάλληλοι για ριζική θεραπεία λόγω μικρού προσδόκιμου ζωής ή συννοσηρότητας.

Χειρουργική αφαίρεση

Η χειρουργική αφαίρεση της κακοήθειας πραγματοποιείται είτε με ανοικτή επέμβαση ή με τη διενέργεια κάποιας ελάχιστα επεμβατικής τεχνικής (λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά με την υποβοηθούμενη μέθοδο Da Vinci). Οι στόχοι της επέμβασης είναι το βέλτιστο δυνατό ογκολογικό αποτέλεσμα, η διατήρηση της εγκράτειας και της στυτικής λειτουργίας.

Κατά τη χειρουργική επέμβαση αφαιρείται ο προστάτης μαζί με τις σπερματοδόχους της κύστης, και εν συνεχεία η κύστη με την ουρήθρα.

Είναι μια επιλογή που προτείνεται σε όλους τους ασθενείς με εντοπισμένη ή τοπικά προχωρημένη νόσο στο πλαίσιο της πολυπαραγοντικής αντιμετώπισης, σε συνδυασμό με λεμφαδενικό καθαρισμό και διατήρηση των αγγειονευρώνων δεματιών.

Ακτινοβολία

Στην περίπτωση αυτή ακτινοβολείται η περιοχή του προστάτη και μπορεί να γίνει είτε ως εναλλακτική λύση έναντι του χειρουργείου σε εντοπισμένη νόσο, είτε συμπληρωματικά σε τοπικά προχωρημένη νόσο, στο πλαίσιο της πολυπαραγοντικής αντιμετώπισης.

Ορμονοθεραπεία

Κατά την ορμονοθεραπεία πραγματοποιείται ανδρογονικός αποκλεισμός, ουσιαστικά χημικός ευνουχισμός και έχει απόλυτη ένδειξη στην αντιμετώπιση της μεταστατικής νόσου.

Για περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τον καρκίνο του προστάτη, μπορείτε να επικοινωνήσετε απευθείας με τον κ. Δελλή, χρησιμοποιώντας τη σελίδα  Επικοινωνίας .

Συχνές ερωτήσεις για τoν καρκίνο του προστάτη

Πόσο συχνά θα πρέπει ένας άνδρας να εξετάζεται για καρκίνο του προστάτη;

Οι συστάσεις για τις εξετάσεις εξαρτώνται από την ηλικία και τους παράγοντες κινδύνου. O έλεγχος του προστάτη θα πρέπει να γίνεται όχι αργότερα απο την ηλικία των 40 ετών. Σε χώρες όμως με αυξημένο ποσοστό (Αφρικανοί) ή αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό της νόσου, ο έλεγχος θα πρέπει να ξεκινά νωρίτερα. Συνήθως, η παρακολούθηση ξεκινά από τα 50 έτη για άνδρες με μέσο κίνδυνο και νωρίτερα (45 ή 40 ετών) για εκείνους με υψηλότερο κίνδυνο.

Ποια είναι η σημασία της δακτυλικής εξέτασης προστάτη;

Η δακτυλική εξέτασης του προστάτη είναι μια απαραίτητη εξέταση, στην οποία πρέπει να υποβάλλονται όλοι οι ασθενείς, καθώς προσφέρει στον ιατρό σημαντικές πληροφορίες για όλες τις παθήσεις του προστάτη (καλοήθη υπερπλασία, φλεγμονή ή κακοήθεια). Κατά τη διάρκεια της δακτυλικής εξέτασης του προστάτη, τοποθετείται μια ποσότητα λιπαντικής αλοιφής στην περιοχή, προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία. Ο ουρολόγος εισάγει τον δείκτη του χεριού του στο ορθό για να ψηλαφήσει τον προστάτη. Μέσω αυτής της εξέτασης, ο γιατρός μπορεί να ανιχνεύσει ανωμαλίες στην υφή, το μέγεθος ή το σχήμα του προστάτη, ενώ μπορεί να παρουσιαστεί και ευαισθησία ή πόνος κατά την ψηλάφηση. Μια φυσιολογική δακτυλική εξέταση δεν αποκλείει την ύπαρξη καρκίνου του προστάτη.

Πώς αναπτύσσεται ο καρκίνος του προστάτη;

Ο καρκίνος του προστάτη αναπτύσσεται από τα αδενικά κύτταρα του οργάνου και προέρχεται από προκαρκινωματώδεις αλλοιώσεις των κυττάρων αυτών, οι οποίες προκαλούν την προστατική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία (PIN). Με την πάροδο του χρόνου, τα επηρεασμένα κύτταρα αποκτούν την ικανότητα να αναπαράγονται και να σχηματίζουν έναν όγκο μέσα στον προστάτη. Αν και σε περίπου 70% των περιπτώσεων ο όγκος εντοπίζεται στην περιφερική ζώνη του προστάτη, μπορεί με την πάροδο του χρόνου να αυξηθεί και να επεκταθεί σε γειτονικά όργανα, όπως οι σπερματοδόχες κύστες. Στη συνέχεια, ενδέχεται να αναπτύξει την ικανότητα να εισέρχεται στα αιμοφόρα αγγεία, προκαλώντας λεμφαδενικές και απομακρυσμένες μεταστάσεις.

Τι είναι η ταξινόμηση κατά Gleason Score;

Η ταξινόμηση κατά Gleason Score είναι ένα σύστημα που χρησιμοποιείται για να αξιολογήσει την επιθετικότητα των καρκινικών κυττάρων του προστάτη, βάσει της μικροσκοπικής τους εμφάνισης. Η αξιολόγηση γίνεται κατά τη διάρκεια της ιστολογικής εξέτασης, όπου εξετάζονται τα δείγματα ιστού του προστάτη που αποκτώνται μέσω βιοψίας ή χειρουργικής επέμβασης. Το Gleason score κυμαίνεται από 6 έως 10, με το 6 να υποδηλώνει την λιγότερη επιθετικότητα και το 10 την πιο επιθετική μορφή του καρκίνου. Η αξιολόγηση αυτή βοηθά στον καθορισμό της κατάλληλης θεραπευτικής στρατηγικής για τον ασθενή.

Τι είναι το PET/CT PSMA SCAN;

Το PET/CT PSMA SCAN είναι μια καινοτόμος τεχνική απεικόνισης που χρησιμοποιείται για την ανίχνευση των καρκινικών κυττάρων στο σώμα του ασθενούς. Αυτή η μέθοδος απεικόνισης είναι η πιο ακριβής τεχνική για την ανίχνευση των καρκινικών κυττάρων, παρέχοντας πιο αξιόπιστα αποτελέσματα σε σύγκριση με άλλες υπάρχουσες τεχνικές, όπως η αξονική τομογραφία, η μαγνητική τομογραφία και το σπινθηρογράφημα οστών. Το PET/CT PSMA SCAN αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση των ασθενών με καρκίνο του προστάτη, βοηθώντας στην επιλογή της κατάλληλης θεραπείας και στην παρακολούθηση της εξέλιξης της νόσου.

Σημαντικες Πληροφοριες

O κ. Δελλής συνεργάζεται με διάφορες κλινικές που μπορούν να προσφέρουν ανταγωνιστικά πακέτα νοσηλείας, ανάλογα με τις δυνατότητες του κάθε ασθενή. Οι κλινικές - θεραπευτήρια, που συνεργάζεται το ιατρείο είναι οι εξής: ΙΑΣΩ Γενική & Μαιευτική Κλινική, Ευγενίδειο Θεραπευτήριο, Βιοκλινική Αθηνών, Αθηναϊκή Κλινική, Ευρωκλινική Αθηνών & Γενική Κλινική «Μητέρα».

Είναι πιστοποιημένος για ηλεκτρονική συνταγογράφηση στον ΕΟΠΥΥ και συνεργάζεται με όλες τις Ιδιωτικές Ασφαλιστικές Εταιρίες.