Τα συχνότερα εμφανιζόμενα συμπτώματα του ουροποιητικού συστήματος είναι τα ακόλουθα:
Αιματουρία
Με τον όρο Αιματουρία αναφερόμαστε στην παρουσία αίματος στα ούρα, η οποία διακρίνεται σε μικροσκοπική και μακροσκοπική. Στην πρώτη περίπτωση, το αίμα ανιχνεύεται στην γενική ανάλυση ούρων (με το μικροσκόπιο), ενώ στη δεύτερη περίπτωση η ποσότητα του αίματος είναι αρκετή ώστε να χρωματίζει τα ούρα με το κόκκινο χρώμα του αίματος.
Υπάρχουν αιτίες τόσο εντός όσο και εκτός του ουροποιητικού συστήματος που μπορεί να προκαλέσουν την εμφάνιση αίματος στα ούρα. Από το ουροποιητικό σύστημα, οι συχνότερες αιτίες είναι οι ακόλουθες:
- Ουρολοίμωξη
- Λιθίαση
- Κακοήθειες νεφρού, κύστης και προστάτη
- Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη (ΚΥΠ)
Τα αίτια που δεν προέρχονται από το ουροποιητικό σύστημα έχουν να κάνουν με έντονη σωματική άσκηση, τραυματισμό του ουροποιητικού συστήματος και λήψη φαρμάκων (π.χ. αντιπηκτικά, ανοσοκατασταλτικά).
Ακράτεια ούρων
Η ακράτεια χαρακτηρίζει την απώλεια ούρων χωρίς τη βούληση του ατόμου (δηλαδή χωρίς τον έλεγχο του). Αποτελεί ένα σύμπτωμα που επιβαρύνει την κοινωνική ζωή, λόγω ενδεχόμενων δυσάρεστων οσμών, βρεγμένων ρούχων και άλλων δυσκολιών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τον καθένα μας σε κοινωνική απομόνωση.
Υπάρχουν 3 είδη ακράτειας:
- Ακράτεια Προσπάθειας: Όταν ο ασθενής χάνει ουρά κατά τον βήχα, την άσκηση, την άρση βάρους και γενικά όταν αυξάνεται η ενδοκοιλιακή πίεσή του.
- Επιτακτική Ακράτεια: Όταν ο ασθενής δεν μπορεί να ελέγξει την έντονη επιθυμία για ούρηση.
- Μεικτή Ακράτεια: Όταν υπάρχει συνδυασμός των παραπάνω καταστάσεων.
Δυσουρία
Είναι το σύμπτωμα που χαρακτηρίζει την δυσκολία κένωσης της κύστης. Μπορεί να εμφανίζεται στην αρχή η το τέλος της ούρησης και ενδέχεται να συνοδεύεται από πόνο. Τα συνηθέστερα αιτία της δυσουρίας είναι τα ακόλουθα:
- Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη
- Ουρολοιμώξεις
- Νεοπλασίες του προστάτη ή της κύστεως
- Λιθίαση της κύστης
- Ακτινινική Κυστίτιδα ως αποτέλεσμα ακτινοθεραπείας
- Διάμεση Κυστίτιδα
Έπειξη για ούρηση (Επιτακτικότητα)
Με τον όρο έπειξη για ούρηση ή επιτακτικότητα εννοούμε την έντονη επιθυμία για ούρηση που δεν μπορεί να ανασταλεί. Είναι ένα σύμπτωμα που χαρακτηρίζει μια ποικιλία παθήσεων, όπως:
- Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη
- Υπερδραστήρια κύστη
- Ουρολοιμώξεις
- Λιθίαση της κύστης
- Νεόπλασμα της κύστης, ειδικότερα cis (carcinoma in situ)
Επίσχεση Ούρων
Ως επίσχεση ούρων ονομάζουμε την κατάσταση κατά την οποία ο ασθενής δεν μπορεί να ουρήσει παρά την έντονη επιθυμία του. Διακρίνεται στην οξεία και τη χρόνια επίσχεση ούρων.
Η οξεία επίσχεση ούρων είναι η απότομη αδυναμία του ασθενή να ουρήσει ενώ προηγουμένως ουρούσε φυσιολογικά. Είναι μια επείγουσα κατάσταση που προκαλεί άλγος στην κύστη, ανησυχία και εφίδρωση. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να τοποθετηθεί άμεσα καθετήρας (Foley) στην ουροδόχο κύστη προκειμένου να αδειάσει.
Η χρόνια επίσχεση ούρων είναι μια προοδευτικά επιδεινούμενη κατάσταση κατά την οποία ο ασθενής έχει διαρκώς αυξανόμενο υπόλειμμα ούρων το οποίο μπορεί να φτάσει και τα 3-4 λίτρα. Ο ασθενής στην περίπτωση αυτήν πρακτικά ουρεί από υπερπλήρωση. Οι ασθενείς δύσκολα καταλαβαίνουν ότι έχουν χρόνια επίσχεση ούρων και το πρόβλημα συνήθως εντοπίζεται στο πλαίσιο ελέγχου, ή αν οδηγήσει σε σοβαρότερες παθήσεις όπως η νεφρική ανεπάρκεια.
Κωλικός του νεφρού
Ο κωλικός του νεφρού είναι από τους δυνατότερους πόνους που μπορεί να βιώσει ένας ασθενής. Χαρακτηριστικά λέγεται ότι μπορεί να προσομοιώσει τις ωδίνες του τοκετού. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά του είναι η αιφνίδια έναρξη που συνοδεύεται από εφίδρωση, εμετό ή τάση για εμετό και μετεωρισμό στην κοιλιά, χωρίς όμως αυτή να είναι επώδυνη στην ψηλάφηση.
Ο πόνος αρχικά εντοπίζεται στην οσφύ (στα πλαγιά της σπονδυλικής στήλης) στην συνέχεια όμως μπορεί να επεκταθεί προς την κύστη και τα γεννητικά όργανα. Δεν είναι σπάνιο ο κωλικός να συνοδεύεται από παρουσία αίματος στα ουρά. Ο πόνος συνήθως μειώνεται με τη χρήση αναλγητικών, όταν όμως συνοδεύεται από πυρετό, τότε πρόκειται για επιπλεγμένη κατάσταση που ονομάζεται αποφρακτική ουροπάθεια και χρήζει επείγουσας αντιμετώπισης.
Συχνουρία
Η συχνουρία είναι η κατάσταση κατά την οποία ο ασθενής επισκέπτεται ανά μικρά διαστήματα την τουαλέτα, και σε κάθε μια από αυτές ουρεί μικρή ποσότητα ούρων. Ο αριθμός των ουρήσεων μπορεί να είναι μεγαλύτερος από 8 σε κάθε 24ωρο, και η ποσότητα κάθε ούρησης να είναι μικρότερη από 200 ml.
Νυκτουρία
Νυκτουρία ονομάζεται η ανάγκη του ασθενή να διακόψει τον ύπνο του για να ουρήσει. Μπορεί να προκληθεί από με διάφορες φυσιολογικές καταστάσεις, όπως η αυξημένη λήψη υγρών και η λήψη διουρητικών φαρμάκων για τη ρύθμιση της Αρτηριακής Υπέρτασης, ή από παθολογικές καταστάσεις όπως ο Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 1 και 2, η Υπνική Άπνοια, Συμφορητική Καρδιακή Ανεπάρκεια, η Υπερδραστήρια Κύστη και η Καλοήθης Υπερπλασία του Προστάτη.
Ο ασθενής θα πρέπει να απευθυνθεί στον Ουρολόγο του όταν ξυπνάει περισσότερες από δυο φορές το βράδυ για να ουρήσει.
Ορχεοδυνία
Ορχεοδυνία είναι το αίσθημα πόνου η δυσφορίας στον ένα η και στους δυο όρχεις. Μπορεί να είναι οξύς ή χρόνιος, μόνιμος ή διαλείπων. Οξύ πόνο προκαλούν τα τραύματα, η συστροφή και η φλεγμονή του όρχι. Στον χρόνιο πόνο που διαρκεί για διάστημα μεγαλύτερο των 3 μηνών, τα αίτια μπορεί να είναι Κιρσοκήλη, Υδροκήλη, Κύστη της Επιδιδυμίδας, Κακοήθειες, Φλεγμονή του Προστάτη, Λιθίαση ή Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου.